Innovatieworkshops faciliteren? Dat is niet gemakkelijk. Je wilt een groep deelnemers in korte tijd helpen om creatieve en innovatieve oplossingen te vinden voor hun probleem. Maar hoe zorg je ervoor dat een groep mensen productief met elkaar samenwerkt en tot resultaten komt? In dit artikel lees je wat de drie grootste valkuilen zijn en geven we je tips. Zo haal je meer resultaat uit jouw innovatieworkshops.
Wat zijn innovatieworkshops?
Wat doet een faciltator?
De facilitator speelt een belangrijke rol bij een innovatieworkshop. De facilitator ontwerpt, op basis van de uitdaging, een agenda, het draaiboek, de werkvormen en faciliteert (begeleidt) de sessie. De facilitator brengt structuur en proces, maar is niet de expert op het onderwerp. Een innovatieworkshop is succesvol als er echt creatieve en innovatieve oplossingen zijn bedacht. Het is dus geen training. Bij een training draag je kennis en vaardigheden over van de trainer (expert) naar de deelnemer. Een training is succesvol als de individuele deelnemer deze kennis en vaardigheden kan toepassen. De individuele leervraag staat centraal versus het collectieve probleem bij een innovatieworkshop.
Soorten innovatieworkshop
De 3 grootste valkuilen bij faciliteren van innovatieworkshops
Als je een innovatieworkshop faciliteert doe je dus wat anders dan wanneer je een training geeft. De nadruk bij een innovatieworkshop ligt op doen, op nieuwe dingen creëren. De facilitator speelt een cruciale rol in het succes van deze workshops. De facilitator bedenkt de structuur en begeleidt de workshop. Ik heb de drie grootste valkuilen bij het faciliteren van innovatieworkshops voor je op een rij gezet.
#1 Onervaren facilitators
Onervaren facilitators leiden vaak tot matige resultaten van een innovatieworkshop. Dat begint al bij de voorbereiding. Het onderzoeken van de context, het ontwerpen van een proces, de agenda en een uitgebreid draaiboek is belangrijk. Dit wordt door onervaren facilitators vaak onderschat. Het gevolg van slecht procesontwerp is dat de deelnemers ongeïnspireerd door de werkvormen gaan, de interactie laag is en de tijd wegtikt met matige resultaten. Als je ideeën hoort als “wij worden de Coolblue, Google of Apple van…”, of als deelnemers door hun LinkedIn feed scrollen tijdens de innovatieworkshop, dan weet je dat je te maken hebt gehad met een onervaren facilitator.
Tip 1: bel (iemand zoals) mij
Wil je een professionele innovatieworkshop met een out-of-the-box resultaat? Dan is mijn eerste tip om een ervaren innovatie facilitator te bellen. Maar, als je deze niet kunt (of wilt) betalen laat jouw facilitators dan opleiden of begeleiden. Zo laat je zien dat je niet alleen de uitdaging serieus neemt, maar ook de waardevolle tijd van de deelnemers.
#2 Te weinig inbreng
Niet alle deelnemers participeren uit zichzelf evenveel tijdens een innovatieworkshop. Dat is logisch en menselijk, maar ook doodzonde. Want in elke deelnemer zit in potentie evenveel waardevolle kennis en inzichten voor het eindresultaat. Vergeet niet: het creatief zelfvertrouwen van deelnemers is nooit even hoog. Als iemand ideeën moet inbrengen tijdens een innovatieworkshop, dan kan de deelnemer angst hebben voor afwijzing van het idee. Sterker nog: het kan ook gezien worden als een afwijzing op de persoon. Het resultaat is dat niet iedereen evenveel inbrengt en de beste oplossingen verstopt blijven het hoofd van de deelnemers.
Tip 2: huiswerk
Geef deelnemers een huiswerkopdracht als je de participatie wilt verhogen. Zo zet je het denken alvast aan. En dat maakt het delen gemakkelijker. Ontwikkel je een nieuw businessmodel, vraag de deelnemers dan bijvoorbeeld om inspirerende businessmodellen te verzamelen en mee te nemen naar de workshop.
#3 Te grote groep
Faciliteren is intensiever dan trainen. Sommige managers denken dat als je een training kunt geven aan 20 personen, je ook in je eentje een innovatieworkshop met 20 deelnemers kunt faciliteren. Dat is een misvatting. Het doel van een innovatieworkshop is om vernieuwende oplossingen te vinden voor een centraal probleem. Het draait om snel resultaat via interactie. Je haalt als facilitator kennis die minder actief is uit het brein van je deelnemers en zorgt voor diepgang in de oplossingen. Je vat samen, legt aannames bloot en daagt je groep uit om uit hun box te komen. Als je te weinig facilitators per team hebt kun je onmogelijk teamdynamiek herkennen die zorgt voor te weinig voortgang en creativiteit.
Tip 3: ga voor diepgang
Hanteer als vuistregel 1 facilitator per team van 4 deelnemers voor de juiste interactie en diepgang. Qua intensiteit en sturing kun je het faciliteren van een innovatieworkshop vergelijken met fitness. Als deelnemer aan een groepsles van 1 uur kun je dezelfde oefeningen doen als met een personal trainer. Maar van de personal trainer krijg je gedetailleerde en gepersonaliseerde instructies. Is je houding goed? Blijft je hartslag hoog genoeg om effectief te trainen? En doe je wel genoeg herhalingen? De kans dat je doorzet als het even tegenzit is ook vele malen groter met een personal trainer dan tijdens de groepsles. Zo haal je dus meer resultaat uit je workout… uhh workshop.
Zijn er uitzonderingen?
Soms. Je kunt grotere groepen faciliteren als de doelgroep meer ervaren is met creatief denken. Productontwikkelaars, marketeers en salesprofessionals komen vaak gemakkelijker tot diepgang dan medewerkers in technische rollen zoals finance, ict, legal of risicomanagement.
Samengevat
Tijdens een innovatieworkshop probeer je met een kleine groep een moeilijk probleem creatief op te lossen. In een innovatieworkshop bedenk je innovatieve ideeën voor producten, diensten, technologieën of businessmodellen. Als je aan de slag wilt met een innovatieworkshop huur professionele facilitators in, of investeer in training. Geef deelnemers huiswerk om participatie tijdens de workshop te bevorderen. En geef aandacht aan je deelnemers door te investeren in intensieve begeleiding. Zo heb je respect voor de uitdaging, de tijd van de deelnemers en kom je tot de meest creatieve oplossingen.
Training Innovatieworkshops Faciliteren?
Wil je leren hoe je de beste innovatieve ideeën uit een groep experts kunt halen door ze professioneel te faciliteren? Ook online? Schrijf je dan in voor onze training Innovatieworkshops Faciliteren.
Tot Friday!
Jip werkt als projectmanager en business innovator bij Friday out of the Box. Hier ondersteunt zij de consultants met de planning, creatieve conceptontwikkeling, klantonderzoek en het visualiseren van innovatieve oplossingen in (digitale) prototypes. Jip heeft een passie voor ontwerp.